ΓΛΥΚΑΝΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΓΛΥΚΑΝΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Για τις γλυκαντικές ουσίες γίνεται πολύς λόγος τελευταία. Η ζάχαρη είναι παντού, και πολύ καλά “κρυμένη” από τη βιομηχανία τροφίμων. Άρα είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε τι συμβαίνει με τη γλυκιά γεύση που μας δίνει ευχαρίστηση, αλλά δυστυχώς πολλές φορές μας οδηγεί μαθηματικά σε ασθένεια, η οποία θα απειλήσει σοβαρά την υγεία μας. Να τονίσω, πως οι αναφερόμενες γλυκαντικές ουσίες, εξετάζονται εδώ για την τοξικότητα που μπορεί να έχουν ως φυσικά ή όχι προιόντα, αλλά και για το πόσο υψηλά peak γλυκόζης θα μας δώσουν. Και είναι αυτά, τα peak ή αλλοιώς ανώμαλες διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα μας, αιτία δυσάρεστων καταστάσεων και πολλών ασθενειών. *
- Διαβάστε το βιβλίο του Δρ.Τσιώλη “Γλυκόζη Φίλος και Εχθρός”.
ΣΤΕΒΙΑ , Η ΖΑΧΑΡΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Tα φύλλα της Στέβιας είναι πολύ γλυκά, χωρίς καθόλου θερμίδες, και δεν αυξάνουν την γλυκαιμία. Πρόκειται για ένα φυτό της οικογένειας των χρυσανθέμων που καλλιεργείται κυρίως σε Βραζιλία και Παραγουάη, του οποίου τα φύλλα μασώμενα είναι πολύ γλυκά και αφήνουν μια επίγευση γλυκόρριζας. Από το φυτό προκύπτει το εκχύλισμα που είναι 300 φορές πιο γλυκό από τη ζάχαρη.
Οι κάτοικοι του Νότιου ημισφαίριου την χρησιμοποιούν εκατοντάδες χρόνια σαν γλυκαντικό, φαγητό και φάρμακο, δεδομένου ότι έχει θαυμάσιες αντιδιαβητικές, αντιυπογλυκαιμικές, αντιυπερτασικές, αντισηπτικές, επουλωτικές, αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριδιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και προστατεύει από τους ιούς και από ιογενείς καρκίνους, αλλά και από βλάβες του DNA.
Στον ”πολιτισμένο κόσμο”, 10 χώρες χρησιμοποιούσαν την στέβια, μεταξύ των οποίων και η Ιαπωνία, όπου πρώτοι την έβαλαν στην Coca-Cola σαν γλυκαντική ουσία. Παρ’όλα αυτά στις ΗΠΑ είναι αποδεκτή η χρήση της μόνο σαν συμπλήρωμα διατροφής, αλλά όχι σαν συστατικό σε τρόφιμα και αναψυκτικά, ενώ στην Ευρώπη επιτέλους μετά από πορεία Γολγοθά (γιατί άραγε;), η στέβια είναι επιτρεπτή και μάλιστα έχουμε ήδη τις πρώτες καλλιέργειες και στη χώρα μας.
Η αποδεκτή ημερήσια δόση είναι 4 mg/Kg βάρους σώματος,αν και είναι αποδεκτές και μεγαλύτερες ποσότητες διότι υπάρχει ένα μεγάλο όριο ασφαλείας. Το όριο αυτό αφορά σε ενήλικες και παιδιά (με εξαίρεση τα μωρά) και ισοδυναμεί με κατανάλωση εκχυλίσματος στέβιας 12 mg ανά κιλό σωματικού βάρους. ΄Έτσι ένας άνθρωπος 70 κιλών μπορεί να λαμβάνει 840 mg την ημέρα.
Επίσης, έχει αντιγηραντική δράση στο δέρμα, ωφελεί στην υγιεινή του στόματος, προστατεύει από την Candida και τις άφθες, την ουλίτιδα και έχει προληπτική δράση κατά της πλάκας και της τερηδόνας των δοντιών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε γλυκά, τσίχλες, οδοντόκρεμες, αναψυκτικά, σοκολάτες, σε
καλλυντικά, σαμπουάν, ακόμη και σε ζωοτροφές. Δεν δίνει καθόλου peak.
Σε πείραμα που έγινε στα Ιατρικά Εργαστήρια Βιοπαθολογίας IN VITRO στην Ανάβυσσο Αττικής το 2019, εξετάσαμε τα επίπεδα γλυκόζης μετά από κατανάλωση 75 γραμμαρίων σοκολάτας με μοναδική γλυκαντική ουσία την στέβια, σε 12 εθελοντές, μεταξύ των οποίων εγώ και οι συνεργάτες μου στο εργαστήριο. Κανείς από τους 12 δεν ανέβασε τα επίπεδα σακχάρου πάνω από τα 113 mg/dl στα 60 πρώτα λεπτά (τιμή κορυφής), ενώ ήδη στα 90 λεπτά η τιμή της γλυκόζης είχε πέσει στην τιμή νηστείας. Εντυπωσιακό. Η Στέβια δεν προκαλεί peak.
Παρά τις λυσσαλέες αντιδράσεις κατά της στέβιας διάφορων πολυεθνικών της βιομηχανίας ζάχαρης και άλλων γλυκαντικών ουσιών που αποδεδειγμένα είναι ουσίες καρκινογόνες, η στέβια από την διεθνή επιστημονική κοινότητα θεωρείτα η ζάχαρη του μέλλοντος. Μετά την έγκρισή της ως γλυκαντικό από την ΕΕ η στέβια χρησιμοποιείται σε διάφορες τροφές και αναψυκτικά, όπως σοκολάτες κλπ. Είναι θερμοάντοχη μέχρι 200 βαθμούς Κελσίου, και έτσι χρησιμοποιείται στη μαγειρική, σε αντίθεση με την ασπαρτάμη που διασπάται ήδη από τους 30 βαθμούς.
ΖΑΧΑΡΗ ΜΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΖΑΧΑΡΟΚΑΛΑΜΟ
Προσοχή στην απομίμηση που βρίσκουμε στα διάφορα καφέ ή και στα super market, που είναι στην πραγματικότητα ζάχαρη βαμένη με μελάσσα ή άλλες χρωστικές ουσίες. Τη βρίσκουμε σε μαγαζιά με βιολογικά προιόντα, και εκτός από το σκούρο καφέ χρώμα είναι λίγο υγρή, έχει υφή μη κρυσταλλική και οσμή που μοιάζει με την γλυκόρριζα. Μεταξύ των διαφόρων τύπων που υπάρχουν στο εμπόριο, οι καλύτερες μάρκες είναι Mascobado, Panela και Demerara. Να πούμε ωστόσο εδώ, είναι και αυτή σακχαρόζη, σαν τη ζάχαρη της κουζίνας μας, απλά έχει υποστεί λιγότερη επεξεργασία, δεν παύει όμως να αποτελείται από ένα μόριο γλυκόζης και ένα φρουκτόζης, πράγμα που θέλει προσοχή στα peak και των 2 αυτών ουσιών. Καλό είναι να την προτιμούμε έναντι της λευκής ζάχαρης, αλλά πάντα σε μικρές ποσότητες.
ΜΑΛΤΟΖΗ
Πηκτή και διαυγής σαν το μέλι, με γεύση που ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο
(μαλτόζη ρυζιού, σιταριού, ή άλλων δημητριακών) και που μοιάζει συνήθως με τη γεύση της καραμέλας. Εκείνη του καλαμποκιού είναι πιο γλυκιά. Η μαλτόζη, είναι πιο φυσική από τη ζάχαρη, αλλά έχει και αυτή υψηλό γλυκαιμικό δείκτη. Η μαλτόζη είναι κι αυτή δισακχαρίτης, αποτελούμενη από 2 μόρια γλυκόζης συνδεδεμένα. Πράγμα που σε αρκετή ποσότητα θα μας δώσει peak.
ΧΥΜΟΣ ΑΓΑΥΗΣ
Περιέχεται στα παχιά φύλλα του ομώνυμου Μεξικανικού κάκτου. Περιέχει 95% φρουκτόζη και έχει πολύ χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (20-25). Η γεύση του είναι αρκετά ουδέτερη και είναι ελαφρώς λιγότερο γλυκός από την μαλτόζη και το σιρόπι του σφένδαμου. Είναι κατάλληλο σαν γλυκαντικό
για αναψυκτικά και γλυκά. Το γεγονός πως είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου φρουκτόζη, την καθιστά γλυκαντική ουσία προς αποφυγήν, γιατί όπως έχουμε πει, η φρουκτόζη δίνει αφ’ ενός υψηλά peak, και αφ’ ετέρου δεν μπορεί να αποθηκευτεί, και έτσι μετατρέπεται σχεδόν όλη σε λίπος.
ΣΙΡΟΠΙ ΣΦΕΝΔΑΜΟΥ
Είναι προιόν επεξεργασίας του χυμού του ζαχαρώδους σφενδάμου του Καναδά. Περιέχει ελάχιστη σακχαρόζη και έχει λιγότερες θερμίδες από τη ζάχαρη (40 θερμίδες / κ.σούπας).
Ακόμη, περιέχει ιχνοστοιχεία όπως Ψευδάργυρο, Μαγγάνιο, Σίδηρο και Ασβέστιο. Το βρίσκουμε σε καταστήματα με βιολογικά προιόντα. Περιέχει 68% ζάχαρη, και ως εκ τούτου το χρησιμοποιούμε με φειδώ.
ΜΕΛΙ
Το μέλι είναι στην πραγματικότητα ένα ζωικό προιόν, οπότε δεν μπορεί να ενσωματωθεί σε μια vegan διατροφή. Οι μέλισσες, αφού πάρουν το νέκταρ των λουλουδιών και τα μελιτώματα, τα αλείφουν με το σάλιο τους, τo επεξεργάζονται στο έντερό τους και μετά τα αποβάλλουν σαν μέλι.
Στη φύση το μέλι υπάρχει για να τρέφεται η βασίλισσα και για τις ανάγκες της κυψέλης. Περιέχει φρουκτόζη, μαλτόζη, γλυκόζη, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία μα σαν τρόφιμο διατηρεί την διατροφική του αξία μόνο αν είναι πλήρες και επεξεργασμένο εν ψυχρώ. Το μεγαλύτερο μέρος του εμπορεύσιμου μελιού είναι τρυγημένο και επεξεργασμένο εν θερμώ, με αποτέλεσμα να διασπώνται τα σάκχαρα που περιέχει, να καταστρέφονται τα βακτηριοστατικά του ένζυμα και να αλλοιώνεται η γεύση του, στοιχεία που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπ’όψιν μας. Ωστόσο, πληροφορούμαι από φίλους μελισσοκόμους πως η επεξεργασία γίνεται πια με τους κανόνες που πρέπει. Τρώμε λίγο, γιατί περιέχει και αυτό φρουκτόζη, γλυκόζη και μαλτόζη, το προτιμούμε ωστόσο από τη ζάχαρη. Προσοχή στα super markets όπου κυκλοφορεί πολλές φορές νοθευμένο και με προσθήκη ζάχαρης. Όχι μεγάλες ποσότητες.
ΦΡΟΥΚΤΟΖΗ
Είναι το κυρίως σάκχαρο (μα όχι το μοναδικό) των φρούτων και του μελιού. Το καλύτερο είναι να την πάρουμε δια μέσου των φυσικών της πηγών (φρούτα και λαχανικά). Αυτή που πωλείται σε λευκούς κρυστάλλους σαν την ζάχαρη, είναι ένα προιόν που στερείται των άλλων ουσιών , όπως είναι το νερό, οι βιταμίνες και τα ολιγοστοιχεία, και έτσι δεν έχει διατροφική αξία.
Παρόλα αυτά, η φρουκτόζη συγκριτικά με την σακχαρόζη έχει το πλεονέκτημα να έχει πολύ χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Ωστόσο η υπερκατανάλωση διαταράσσει την ισορροπία του μεταβολισμού μας. Δεν ξεχνάμε πως η φρουκτόζη δίνει 10 φορές ψηλότερο peak από τη γλυκόζη, και λόγω του ότι δεν αποθηκεύεται σαν γλυκογόνο, όπως κάνει η γλυκόζη, γίνεται σχεδόν όλη λίπος, γεγονός που την κάνει προς αποφυγήν.
ΠΟΙΕΣ ΓΛΥΚΑΝΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΜΕ
ΑΣΠΑΡΤΑΜΗ
Δημιουργός της ασπαρτάμης είναι η Monsanto. Χημικής σύνθεσης γλυκαντική ουσία (Ε951), η ασπαρτάμη είναι 200 φορές πιο γλυκιά από την ζάχαρη. Χρησιμοποιείται σε διαιτητικά προιόντα όπως αναψυκτικά, καραμέλες, τσίχλες, σιρόπια φαρμακευτικά και αντιβιοτικά για παιδιά. Προκαλεί ερεθισμό του εντέρου και η κατάχρησή της οδηγεί σε βαριές ασθένειες.
(Soffriti, M., et al., ”Aspartame induces lymphomas and leukemias in rats”,
European journal of Oncolody,
vol.10, n.2, luglio 2005.)
To Ερευνητικό Ινστιτούτο Β.Ramazzini του Ευρωπαικού Ιδρύματος Ογκολογικών Ερευνών στη Bologna διεξήγαγε μια έρευνα στα ποντίκια με ανησυχητικά αποτελέσματα:
” Η ασπαρτάμη είναι καρκινογόνος παράγοντας, ικανός να προκαλέσει λεμφώματα και λευχαιμίες σε ποντικούς θηλυκού γένους, σε δόσεις αποδεκτές στην ανθρώπινη διατροφή. Τα δεδομένα επίσης ανέδειξαν ότι δεν υπήρξε απώλεια βάρους στις ομάδες που χρησιμοποιούσαν ασπαρτάμη σε σύγκριση με αυτές που δεν χρησιμοποιούσαν.”
Η ασπαρτάμη σε θερμοκρασία 30o Κελσίου παράγει 10% μεθανόλη, ένα τοξικό για τον οργανισμό μας οινόπνευμα (συχνό στα ποτά ”μπόμπες”), το οποίο στη συνέχεια θα μεταβολιστεί στο έντερο σε φορμαλδεύδη, ουσία τοξική και επικίνδυνη, η οποία χρησιμοποιείται στην βιομηχανία βερνικιών, σε τεχνικές βαλσαμοποίησης (μουμιοποίησης), και στην κατασκευή επίπλων. Η διεθνής οργάνωση για την Έρευνα του Καρκίνου έχει κατατάξει την φορμαλδεύδη με βεβαιότητα στις ουσίες που προκαλούν καρκίνο στο ανθρώπινο είδος. Επιφέρει επίσης σοβαρότατες βλάβες στα εγκεφαλικά κύτταρα με κίνδυνο ακόμη και τύφλωσης.
ΑΚΕΣΟΥΛΦΑΜΗ
Χημικής σύνθεσης γλυκαντική ουσία (Ε950). Είναι ένα άλας Καλίου, με ισχυρή γλυκαντική δράση που μένει για πολλά χρόνια αναλλοίωτο (και αυτό σίγουρα δεν είναι καλό). Σύμφωνα με έρευνες σε ζώα αλλά και σε ανθρώπους εθελοντές, η ακεσουλφάμη δεν υφίσταται κανένα μεταβολισμό, δηλαδή δεν την χρησιμοποιεί ο οργανισμός, ούτε την μεταβολίζει (!!!), και εκκρίνεται αναλλοίωτη με τα ούρα. Χρησιμοποιείται σαν γλυκαντικό σε διαιτητικά προιόντα, ειδικά για διαβητικούς, σε αναψυκτικά και φάρμακα.
Παρά το γεγονός ότι διάφοροι οργανισμοί όπως ο αμερικανικός Food and Drug Administration και ο Scientific Committee της Ευρωπαικής Ένωσης (οι οποίοι όμως δέχονται δυστυχώς πολλές πολιτικές επιρροές), δεν χαρακτηρίζουν ως τοξική την ακεσουλφάμη, αυτό δεν μας καθησυχάζει ΚΑΘΟΛΟΥ θα έλεγα, από τη στιγμή που αυτή η ουσία είναι ένα προιόν χημικής σύνθεσης, άγνωστο στα μεταβολικά συστήματα του οργανισμού μας και στο ανοσοποιητικό μας.
Οι παρενέργειες αυτής της ουσίας δεν έχουν ακόμα καταγραφεί. Αυτό αναπόφευκτα θα γίνει κάποια στιγμή. Μέχρι τότε, προσοχή!
Άλλες γλυκαντικές ουσίες που ούτε αυτές ματαβολίζονται στον οργανισμό μας είναι η σουκραλόζη και το κυκλαμικό οξύ. Το τελευταίο δεν έχει εγκριθεί από το αμερικανικό FDA. Προσοχή, γιατί υπάρχει πληθώρα αναψυκτικών ( όλα τα lights και zero) που περιέχουν τέτοιες ουσίες. Προς αποφυγήν.
ΣΑΚΧΑΡΙΝΗ
Ανακαλύφθηκε το 1879 από δύο ερευνητές του Johns Hopkins University στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ. Είναι η πρώτη τεχνητή γλυκαντική ουσία, 300 φορές γλυκύτερη της ζάχαρης, με πικρή και μεταλλική επίγευση, για την διόρθωση της οποίας αναμειγνύεται με ασπαρτάμη. Είναι θερμοάντοχη και αδρανής.
Ήδη στη δεκαετία του ’60 μετά από έρευνες χαρακτηρίστηκε καρκινογόνος και το 1977 απαγορεύτηκε η πώλησή της στον Καναδά. Παρά τις αντιφάσεις σχετικά με τις παρενέργειες που προκαλεί, ήταν η μόνη διαθέσιμη γλυκαντική ουσία για διαβητικούς, οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν έντονα στην πιθανή
απαγόρευσή της στις ΗΠΑ, και τελικά επικράτησε η άποψή τους σε αντίθεση με τις επιστημονικές έρευνες. Η σακχαρίνη δεν αλλάζει τα επίπεδα ινσουλίνης και δεν προσδίδει καθόλου ενέργεια στον οργανισμό μας, αλλά σίγουρα ένας διαβητικός για να ”γλυκαθεί”, δεν πρέπει απαραίτητα να διακινδυνεύσει τόν καρκίνο!
Στο σύστημα VegAnic όλες οι γλυκαντικές ουσίες είναι προς αποφυγήν. Όπως είδαμε υπάρχουν πολλές εναλλακτικές έται ώστε να αποφύγουμε την λευκή ζάχαρη και τα χημικά γλυκαντικά.
ΣΟΥΚΡΑΛΟΖΗ
Παράγεται από την χλωρίωση της ζάχαρης, είναι δηλαδή ένας χλωράνθρακας. Να σημειωθεί ότι οι χλωράνθρακες χρησιμοποιούνται κυρίως ως βιοκτόνα στη χλωρίνη, σε πολλά απολυμαντικά, εντομοκτόνα και σε φυτοφάρμακα που είναι ύποπτα για καρκινογένεση. Παρά τις δημοσιεύσεις από διεθνή επιστημονικά
ινστιτούτα που χαρακτηρίζουν την σουκραλόζη ως τοξική γλυκαντική ουσία , τόσο το FDA (ΗΠΑ) όσο και ο EFSA (ΕΥΡΩΠΗ) έχουν κατατάξει την σουκραλόζη ως «ασφαλή» γλυκαντική ουσία. ΕΣΕΙΣ ΤΙ ΛΕΤΕ;
Μειώνει την εντερική χλωρίδα μας σε ποσοστό περίπου 50%, καθώς και την P-γλυκοπρωτείνη (P-gp) , γεγονός που μειώνει την βιοδιαθεσιμότητα, άρα και τη δράση όλων σχεδόν των φαρμάκων που χρησιμοποιούμε για την βελτίωση της υγείας μας.
Χρησιμοποιείται σε αναψυκτικά, γλυκά, τσίχλες και είναι η γλυκαντική ουσία στην Diet Pepsi Cola.
ΑΛΛΑ ΣΑΚΧΑΡΑ ΜΕ ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΕΤΙΚΕΤΤΕΣ
Μαννιτόλη, Ξυλιτόλη, Σορβιτόλη, αντίθετα με ότι θα μπορούσε να πει κανείς αναλογιζόμενος το όνομά τους, είναι φυσικές ουσίες που υπάρχουν στα φρούτα και στον φυτικό κόσμο. Να σημειώσουμε ότι εκχυλίζονται με χημικές διαδικασίες, αλλά τουλάχιστον το μόριό τους είναι αναγνωρίσιμο από τον οργανισμό μας. Δεν μπορούμε λοιπόν να τα συγκρίνουμε με την ασπαρτάμη και τα όμοιά της, που είναι οπωσδήποτε προς αποφυγή!
Γεράσιμος Τσιώλης, PhD Βιοχημικός